Gezonde voeding vanaf de geboorte Voor een baby is het vanaf dag één belangrijk dat het genoeg en gezond eet. Naast aandacht, knuffels en slaap zorg ook een goede voeding ervoor dat een kind zich prettig voelt. De eerste 12 maanden ontwikkeld een kind zich erg snel en is dit alles van groot belang. Iedere dag leren ze iets bij en ze groeien enorm in lengte en gewicht. Een baby weegt gemiddeld 3-4,5 kg bij de geboorte. Na een jaar weegt het gemiddeld al tussen de 8 en 12 kilo. Een peuter groeit alweer minder snel. Maar een goede voeding blijft van belang voor altijd. En een goed begin .....
Borstvoeding
Als je kiest voor borstvoeding zijn de gezondheidsvoordelen voor kinderen enorm. Moedermelk heeft precies de juiste samenstelling en verhouding van vetten en voedingsstoffen, van zuigeling tot peuter. De allereerste dikke gele melk die uit je borsten komt na de bevalling noemen ze Colostrum. Colostrum geeft je pasgeboren kindje een flinke dosis antistoffen en voeding. De kleintjes worden minder vaak ziek of minder ernstig ziek, ze hebben minder antibiotica nodig en genezen sneller, want ze krijgen continu antistoffen binnen tegen verkoudheid en allerlei ziektes die je zelf hebt gehad. Als je kind gaat kruipen, dan past de samenstelling van je melk zich aan en dan wordt de hoeveelheid antistoffen nog hoger. Als je kind minder melk gaat drinken, dan wordt de hoeveelheid antistoffen geconcentreerder. Dat doet jouw lichaam vanzelf. Dit is toch helemaal geweldig!!
Voordelen voor moeder
De voordelen voor de moeder die borstvoeding geeft zijn onder andere de verminderde kans op borstkanker. En voor velen is het bijkomende voordeel ook dat je zon 500 calorieën per dag extra verbruikt. Afvallen na een bevalling wordt zo een stuk gemakkelijker. Wel oppassen dat je niet te snel gewicht verliest. Max. 500 gram per week. Anders komen er teveel afvalstoffen in je moedermelk terecht. Ook zorgt het ervoor dat je baarmoeder weer sneller in zijn oorspronkelijke vorm terugkeert.
Verdere voordelen van borstvoeding
Borstvoeding is goedkoop. Kijk maar eens naar de prijs van een verpakking babyvoeding. Geen extra werk met het uitkoken/steriliseren van flessen en speentjes. Krijgt je kindje honger op wat voor tijd dan ook en waar je ook bent. Je hebt het altijd en overal bij de hand. Geen flesje klaarmaken of je mannetje wakker maken om te vragen of hij de kleine even troost tot jij de fles klaar hebt of dat hij de fles even opwarmt en jij met het huilende kind wacht op de fles. Nee, even je uk uit bed halen en lekker in je nog warme bed terug en het is allemaal zo gepiept. En het blijft heel bijzonder dat JIJ ervoor zorgt dat je baby groeit op jou melk. Het geeft een heerlijk gevoel.
Flesvoeding
Als je geen borstvoeding kunt of wilt geven is dat geen enkel probleem. Er is volledige voeding voor zuigelingen te verkrijgen bij apotheek, drogist of supermarkt (Lees voor de juiste bereiding van zuigelingenvoeding de gebruiksaanwijzing op de verpakking). Een flessenkind komt dus niets te kort en de aandacht en knuffels tijdens het geven van de voeding zorgen ook voor een goede band met papa of andere verzorgers en die vinden dit vaak heel prettig. Er is ook nog de mogelijkheid om de voedingsmomenten per persoon af te wisselen als je als moeder gaat afkolven. Er bestaan hand afkolfapparaten en elektrische afkolfapparaten. Om de borstvoeding op gang te houden als je b.v. weer gaat werken is dit ook een geweldige oplossing. Als je gaat werken zijn werkgevers verplicht om je voor het afkolven (een rookvrije) ruimte, tijd en gelegenheid hiervoor te geven. Er is een wettelijk vastgelegd kolfrecht in Nederland van maximaal een kwart van je werktijd totdat je kind 9 maanden oud is.
Houding tijdens het voeden
Zorg ervoor tijdens het voeden in een rookvrije ruimte zit en dat jullie beide in een comfortabele houding zitten. Ondersteun je arm eventueel met een kussen. Dat drinkt gemakkelijk en je kind kan zo zonder problemen ook een boertje laten. Bij het voeden met de fles moet de speen altijd gevuld zijn met melk anders komt er te veel lucht bij de voeding. Tijdens de voeding kun je al pratend en knuffelend een band met je kind opbouwen.
Meerdere flessen
Het is handig om minstens twee flessen te hebben. Die moeten een keer per dag worden uitgekookt. Daar heb je ook magnetron flessensterilisator voor. Na iedere voeding moet de fles goed worden omgespoeld. Met de flessenborstel zorg je ervoor dat er geen melkresten meer achterblijven. Ook de speen moet goed schoon zijn.
Flessenspeen
De flessenspeen is er in heel veel soorten. Deze zijn allemaal veilig. Je kunt het beste siliconen spenen gebruiken. Let er wel op dat je de goede maat koopt. Bij een korte speen moet het kind te hard zuigen en n van een te lange speen gaat het kokhalzen. De speen dient om de 6 weken te worden vervangen. Waarschijnlijk heeft het kind dan een andere maat nodig. Er zijn ook speciale spenen die lijken op de borst. Vraag het in de winkel eens na. Dan kun je afwisselen met fles en borst en je baby zal gemakkelijker borstvoeding uit de borst drinken. Kook iedere nieuwe speen eerst uit. Als je de flessen uitkookt kun je gelijk de spenen uitkoken zodat die ook hygiënisch schoon blijven.
Vanaf 4 maanden
Vanaf ongeveer 4 maanden is het zover dat je jou kind moet gaan bijvoeden. In het begin kun je alles in kant en klare potjes en flesjes kopen. Alles is uitgebalanceerd en er zit precies in wat je kind nodig heeft. Maar dat moet zo blijven, ook als je zelf voor je kindje gaat koken. En potjes is geen must. Je kunt zelf ook gemakkelijk babyvoeding of sapjes maken. Hierbij moet je wel diverse dingen in de gaten houden zoals o.a. het gebruik van suikers en zout.
Bouwstenen
Bij gezond eten is het nodig dat je verschillende voedingsstoffen binnenkrijgt zoals: koolhydraten, vitamines en mineralen, eiwitten, vetten, voedingsvezels en water. Deze zitten volop in verschillende soorten vlees, vis, gevogelte, kaas ei peulvruchten, aardappels, pasta,rijst, groenten en fruit. Eiwitten, vetten, voedingsvezels en water zitten volop in verschillende soorten vlees, vis, gevogelte, kaas ei peulvruchten, aardappels, pasta,rijst, groenten en fruit. Al deze voedingsstoffen zijn de bouwstenen die er voor zorgen dat je lichaam gezond blijft. Zodra de potjes verleden tijd zijn en een kind met de pot mee eet blijkt uit onderzoek dat jonge peuters in Nederland te veel eiwit en te weinig gezond vet en ijzer binnenkrijgen. IJzer zit volop in groenten en vlees. En juist daarvan eten kinderen veel minder dan ze nodig hebben. Er wordt door voedingsdeskundigen geadviseerd om meer aandacht te schenken aan de warme maaltijd en vooral te letten op voldoende groenten. Minstens 75 gram per dag!
Voedingsadvies
Voedingsdeskundigen adviseren voor kinderen van 1 tot 4 jaar de volgende voedingsmiddelen per dag. (de kleinste hoeveelheden gelden dan voor de jongste kinderen.
Brood | 1-3 sneetjes |
Aardappelen (of rijst, pasta, Peulvruchten) | 75 gram1,5 aardappel of een opscheplepel rijst/pasta |
Groente | minstens 75 gram (1-2 groentelepels) |
Fruit | 1,5 vrucht (150 gram) |
Zuivel | 300 ml melk(producten)10 gram kaas (½ plak) |
vlees(waren), vis, kip, ei of vleesvervangers | 50 gram |
halvarine, margarine, bak & braadproducten | 15 gram |
drinken (vocht) | 0,8 liter |
Variëren
Eet zelf verantwoordelijk tijdens de zwangerschap zodat je kind van alle goede voedingsstoffen kan mee profiteren. Na de bevalling zal het ook helpen om de overtollige zwangerschapspondjes kwijt te raken. Geen enkel voedingsmiddel bevat alles wat je kind nodig heeft. Maar als je altijd varieert met de voeding krijgt het wel alle belangrijke voedingsstoffen binnen. Als je jou kind in een periode van één tot twee weken elke dag een andere maaltijd voorzet, zorg je ervoor dat het alle voedingsstoffen binnenkrijgt. De basis van een gezond eetpatroon is dus variatie. Deze variatie zorgt voor een goede gezondheid van uw kind (en voor uzelf, voor nu en later). Vooral omdat er veel kinderen vechten tegen overgewicht. Gebruik niet teveel zoet en zout omdat het al voldoende in vele producten zit. Suiker op yoghurt, in thee of in de karnemelk is helemaal niet nodig. Als ze er niet aan wennen missen ze het ook niet. Als een kind eenmaal zoet heeft geproefd zal het er steeds vaker om vragen. Geef een stuk komkommer of een lekkere winterpeen in de hand voor de lekkere trek. Schil een appeltje een peer of geef een banaan of kiwi. Waarom zou dat minder lekker zijn dan een lolly of een dropje. Als je kind al vroeg gezond en gevarieerd leert eten, is de kans erg groot dat het ook op later in het leven een gezond eetpatroon heeft. Het kind is het eenmaal zo gewend. Onderzoek heeft uitgewezen dat wat je kind het liefste eet in de leeftijd van 2 tot 4 jaar, bepaald welke voorkeren het heeft op de leeftijd van acht jaar.
Wat is optimale variatie precies?
Variatie is meer dan elke dag kiezen tussen vlees, vis, gevogelte of vleesvervangers (zoals ei, kaas en peulvruchten. Variëren tussen aardappelen, rijst en pasta is ook essentieel. Net als afwisselen met de soorten groenten (rode groene, geel/oranje en witte groenten). Als je kleintje elke week maaltijden met verschillende ingrediënten eet, krijgt het van alle voedingsstoffen voldoende binnen. Daarover zijn alle voedingsdeskundige het eens.
Bah, wat vies
Kinderen ontwikkelen hun smaak al heel vroeg. Vanaf 12 maanden worden kinderen steeds kritischer en krijgen ze een meer uitgesproken smaak. Als je op vroege leeftijd je kind kennis laat maken met veel verschillende soorten smaken zal het minder kieskeurig zijn en zorg je er meteen voor dat het later nieuwe smaken gemakkelijker zal accepteren. Laat je kind alle smaken proeven. Kleintjes vinden zoet vaak het lekkerst. Daarom trekken ze bij fruit vaak een blijer gezichtje dan bij groenten. Alleen maar zoete hapjes geven is te eenzijdig. Buiten dat levert suiker onnodige calorieën op en kan de eetlust bederven. Kinderen die van zuur houden eten vaak meer gevarieerd en zijn minder bang voor nieuwe smaken. Laat kleintjes daarom ook wennen aan zure of bittere smaken. Geef ze met een gerust hard spruitjes of een augurk en je zult zien dat ze het na 5 keer zonder probleem opeten (uitzonderingen daargelaten). Het is namelijk zo dat kinderen een nieuwe smaak minstens 5 keer moeten proeven voordat het eraan gewent is. Het kan dus even duren voor je kind een bepaalde smaak herkent en lekker vindt. Geef het niet te snel op. Het levert vele voordelen op voor de toekomst. Bij het vroege variëren leert een kind allerlei smaken kennen en waarderen. Babys en peuters ontwikkelen zo een brede smaak. En die bepaalt hun voedselvoorkeur voor de rest van hun leven. Leer je kind daarom al vroeg genieten van verschillende smaken. Dan ontwikkelt het een goed eetpatroon. Kijk eens voor heerlijk babyveoding op www.babygerechten.nl
Geef zelf het goede voorbeeld!
Je kunt natuurlijk de smaak verhullen met een schepje appelmoes, maar of dat verstandig is? Op deze manier leert je kind nooit om andere smaken te eten. Bovendien bevatten de meeste soorten appelmoes veel suiker en zoals ik al eerder schreef bederft het de eetlust en lust uw kind straks alleen maar zoete gerechten met alle gevolg van dien.
Verhouding van voedingsstoffen in beeld
Zoals je hieronder kunt zien verschilt de verhouding per ingrediënt. Groene groenten en vlees en gevogelte zijn rijk aan ijzer en dus goed voor sterke spieren. Oranje/gele groenten bevatten veel bètacaroteen voor een mooie huid en scherpe ogen. Je hebt vast wel eens gehoord waarom konijnen geen bril dragen. Dat is dan natuurlijk omdat ze worteltjes eten. Witte groenten houden je gezond door de bio-actieve stoffen. Fruit en aardappelen zorgen voor veel vitamine C. Vitamine C zorgt voor een goede weerstand. Pasta en rijstproducten zijn rijk aan vitamine B. vitamine B is nodig voor een goede werking van je zenuwstelsel. Eet het daarom regelmatig. Vette vis zit vol gezonde vetzuren die nodig zijn voor de opbouw van celwanden en het immuunsysteem. Gevogelte bevat naast ijzer ook veel zink. Dit mineraal helpt je kind goed te groeien. Voedingsvezels zitten o.a. in groente, fruit, brood. Deze vezels zorgen voor een goede darmwerking. In het onderstaande schema zie je meteen welke voedingsstoffen waarin zitten.
DE SCHIJF VAN VIJF
- 1. Groente en fruit Belangrijk vanwege: vitamines, zoals vitamine C en foliumzuur, mineralen zoals kalium, vezels en bioactieve stoffen
- 2. Brood, (ontbijt)granen, aardappelen, rijst, pasta en peulvruchten Belangrijk vanwege: koolhydraten, eiwit, vezels, B-vitamines en mineralen
- 3. Zuivel, vlees(waren), vis, ei en vleesvervangers Belangrijk vanwege: eiwit, mineralen zoals ijzer en calcium, B-vitamines en visvetzuren
- 4. Vetten en olie Belangrijk vanwege: vitamine A, D en E en essentiële vetzuren
- 5. Dranken Belangrijk vanwege: water